"Gaandeweg de weg gegaan... " (Leo Jacobs)

"Gaandeweg de weg gegaan

de weg gegaan

om stil te staan

om stil te worden

stil van binnen

gaande weg de weg naar binnen"

De Caminho Portugues (met een dakje op 'e') is de pelgrimsroute naar het graf van de apostel Jacobus de Meerdere. De weg slingert door cultuurlandschappen van de Portugese provincies Douro en Minho, de bakermat van de portowijnen, de Vinhos Verdes, de Gallicische Rias Baixas, vis en zeevruchten. Historische steden als Porto, Barcelos, Valenca, Tui en Pontevedra worden doorkruist.

De gele pijl (sinds 1980 de wegwijzer) wijst de weg . Totaal bedraagt de wandeling rond de 200 km." Bom Caminho!", zeggen de Portugezen, de Spanjaarden" Buen Camino!"                                                                    

Vanaf de eerste eeuw voor Christus voerde Romeinse wegen naar Santiago de Compostela.  Volgens de legende wees een schitterende ster tussen 813 en 830 de Gallische kluizenaar Pelagius de weg naar het graf van de heilige Jacobus.Jacobus, broer van de apostel Johannes, verkondigde het evangelie na de dood van Christus.

Nadat Jacobus terug was gekeerd naar Palestina, gaf Herodus bevel voor Jacobus 'onthoofding. Het lijk werd door een met engelen geleide boot naar Galicië gebracht. De stoffelijke resten werden begraven op wat later 'het sterreveld' (Campus Stellae; de verklaring voor Compostella) werd genoemd en door  Pelagius gevonden. Op de vindplek werd ter ere van Jacobus (in het Spaans Santiago) een kerk gebouwd door koning Alfons de tweede, koning van Asturië.

Al gauw werd het een belangrijk pelgrimsoord. De bloeitijd van de Sint Jacobsroute was in de 11e tot 13e eeuw. De eerste reisgids van Spanje dateert uit de 12e eeuw: vijf boeken van de 'Codex Calixtines' of het 'Liber Sancti Jacobi' door de Franse monnik Aymeric Picaud geschreven .De grote stroom pelgrims uit Portugal vond plaats in de 12e eeuw en verflauwde met de Mariaverschijning in Fatima. Portugal kreeg in 1917 een eigen bedevaartsoord als trekpleister.

Met de bouw van de kathedraal van Santiago werd in 1075 begonnen en in 1211 werd het Godshuis ingewijd. In 1122 werd het eerste heilige Jacobsjaar gevierd, de  naamdag van Jacobus  op 25 juli. De neergang van de pelgrimsroute vond plaats in de 15e eeuw door pestepidemieën en verdeeldheid onder christenen als gevolg van de Reformatie en de godsdienstoorlogen.

Tijdens de militaire dictatuur (1926 - 1974) waren de burgerrechten en reismogelijkheden van de Portugezen sterk beknot. Met de eerste democratische verkiezingen in 1976 kwam ook de belangstelling voor de Caminho Portugues weer terug. In 1982 bezocht Paus Johannes Paulus de Tweede Santiago. In 1987 werd de Camino de Santiago uitgeroepen tot Europede culturele route en 6 jaar later kreeg het een plaats op de UNESCO lijst van werelderfgoed .In 2014 werden 23.886 pelgrims geregistreerd in het pelgrimsbureau van  Santiago de Compostela, waarvan er 35.491 pelgrims (15%) de Caminho Portugues hebben gelopen.

(Bronnen: de Rother wandelgids "Caminho Portugues" en http://www.santiago.nl